Οικολογική αξιολόγηση του παραλίμνιου δάσους Φράξου Τριχωνίου

Διονύσιος Μαμάσης

Περιβαλλοντολόγος-Χαρτογράφος, E-mail: info@mamasis.gr

Ο νομός Αιτωλοακαρνανίας είναι ένας από τους πλουσιότερους νομούς της Ελλάδας σε υγρό στοιχείο. Η παρουσία πλήθους βιοτόπων γλυκού και υφάλμυρου νερού έχει σαν αποτέλεσμα την ανάπτυξη αντίστοιχης υδροχαρούς βλάστησης. Στο χωριό Τριχώνιο του Δήμου Μακρυνείας και στη θέση Λόγγος σώζεται το μη ανακηρυγμένο διατηρητέο μνημείο της φύσης, το άγνωστο κατά πολλούς υδροχαρές δάσος φράξου.

Η δασική έκταση χωροθετείται, καταλαμβάνοντας έκταση 22 στρέμματα που δεν υπόκειται σε συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο προστασίας, παρόλο που οι παραπάνω εκτάσεις προστατεύονται έμμεσα, επειδή αποτελούν τμήμα περιοχής που έχει ενταχθεί στο  δίκτυο Natura 2000 βάσει της κοινοτικής οδηγίας 92/42. Το συγκεκριμένο δάσος αποτελεί επίσης Βιογενετικό .απόθεμα για τον πλανήτη

Το σημερινό δάσος είναι τμήμα δάσους που καταλάμβανε μεγαλύτερες εκτάσεις παλαιότερα. Αυτό αποδεικνύεται χαρακτηριστικά από το γεγονός ότι η συνέχεια του εν λόγω δάσους διακόπτεται από γεωργικές καλλιέργειες. Πλήθος ανθρωπογενών επεμβάσεων με σημαντικότερες την εκχέρσωση για εγκατάσταση καλλιεργειών και την εντατική βόσκηση οδήγησαν στην καταστροφή και υποβάθμιση ποσοστού του παραπάνω βιοτόπου με την παράλληλη αλλοίωση των λειτουργιών του.

Το παραλίμνιο δάσος έχει αναπτυχθεί σε εδάφος υγρό, πλούσιο σε θρεπτικές ουσίες ενώ το ύψος ορισμένων από τους κορμούς των δέντρων του φωτόφιλου είδους Fraxinus angustifolia ξεπερνάει τα 25m. Μάλιστα πριν από μερικά χρόνια η έκταση κατακλυζόταν από τα νερά της λίμνης Τριχωνίδας. Ο Φραξιάς Τριχωνίου παρουσιάζει μεγάλο χλωριδικό ενδιαφέρον στον ανώροφο και υπώροφο ενώ σε πολύ μικρή απόσταση βρίσκεται ο οικότοπος προτεραιότητας των ασβεστούχων βάλτων. Από ορνιθολογικής άποψης δεν είναι λίγα τα πουλιά που αναπαράγονται, ζουν και βρίσκουν κάλυψη για τις φωλιές τους πάνω στους νερόφραξους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο χουχουριστής (είδος κουκουβάγιας).

Το δασικό οικοσύστημα έχει και ιστορική αξία. Παρόλο βέβαια που δεν έχει ξεκαθαρίσει το ιδιοκτησιακό καθεστώς, έχει την δυνατότητα να αποτελέσει έναν από τους σημαντικότερους πόρους του οικολογικού κεφαλαίου της περιοχής με την ανάπτυξη του οικοτουρισμού σε συνάρτηση φυσικά με το υγροτοπικό σύστημα της Τριχωνίδας και να συμβάλει στην κατεύθυνση της προστασίας και ανάδειξης των φυσικών πόρων. Λόγω της ιδιαιτερότητας κρίνεται αναγκαία η υλοποίηση-εφαρμογή διαχειριστικού δασικού σχεδίου στα πλαίσια της προστασίας, της διατήρησης, της αειφορίας και της ορθολογικής διαχείρισης.