Η θέση της αρχαίας πόλης Βουκάτιο ταυτίζεται σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη στο χωριό Παραβόλα, στη βόρεια πλευρά της Τριχωνίδας και συγκεκριμένα σε ένα λόφο νοτιοανατολικά του χωριού. Το σημείο αυτό απέχει περίπου 12 χλμ. από τον άξονα της Ε.Ο. Αντιρρίου – Ιωαννίνων.
Η οχύρωση της πόλης αποτελούνταν από ευρύ περίβολο ο οποίος σήμερα διατηρείται καλύτερα κατά το βόρειο τμήμα του, όπου σε ορισμένα μάλιστα σημεία το τείχος σώζει σχεδόν το αρχικό του ύψος. Προς τα νότια ο περίβολος εκτεινόταν στο πεδινό τμήμα που μεσολαβεί ως τη λίμνη Τριχωνίδα, τα ίχνη του όμως βαθμιαία χάνονται, με αποτέλεσμα να μην είναι σαφής η συνολική μορφή και έκτασή του.
Στην κατασκευή της οχύρωσης παρατηρούνται διαφοροποιήσεις από το πολυγωνικό προς το τραπεζιόσχημο ισόδομο ή ψευδοϊσόδομο σύστημα, που υποδηλώνουν επιδιορθώσεις και συμπληρώσεις της οχύρωσης από την αρχική φάση, του 5ου αιώνα, έως και τα ελληνιστικά χρόνια.
Η ακρόπολη, η οποία ήταν ενσωματωμένη στη βόρεια πλευρά του ευρύτερου περιβόλου, ήταν μικρή και μακρόστενη. Η είσοδός της ήταν στη δυτική πλευρά και πλαισιωνόταν με ημικυκλικούς πύργους. Εξωτερικά ακολουθούσε τη φυσική μορφολογία με μία σειρά ακανόνιστων προεξοχών. Στη ΝΑ γωνία της ακρόπολης αξιοσημείωτος είναι ένας ημικυκλικός πύργος ο οποίος διατηρείται και σήμερα σε σημαντικό ύψος με τα τρία παράθυρά του. Ο πύργος αυτός επικοινωνούσε τόσο με την ακρόπολη, όσο και με το υπόλοιπο τμήμα της οχύρωσης. Στη νότια πλευρά του διατηρούνται ενδείξεις ύπαρξης ξύλινης κλίμακας, η οποία μπορεί να οδηγούσε σε ξύλινη στέγη ή πλατφόρμα.
Ο χώρος της ακρόπολης σήμερα καταλαμβάνεται από το σύγχρονο νεκροταφείο, που περιλαμβάνει και σημαντικό ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου, η αρχική κατασκευή του οποίου ανάγεται στην παλαιοχριστιανική περίοδο. Στο εσωτερικό της ακρόπολης λειτουργεί επίσης σήμερα το κτίριο του Δημαρχείου Παραβόλας.
Κατάλοιπα της αρχαίας πόλης και του νεκροταφείου της έχουν αποκαλυφθεί σε σωστικές ανασκαφές τα τελευταία χρόνια. |