Γάλλοι καλλιεργητές αρωματικών, και φαρμακευτικών φυτών, στα πλαίσια ανταλλαγής εμπειριών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, επισκέφθηκαν αγροκτήματα στην Αιτωλοακαρνανία όπου καλλιεργητές, που ανήκουν στο Συνεταιρισμό καλλιεργητών αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών της Αιτωλοακαρνανίας (ΑΣΚΑΦΕΦΑ) καλλιεργούν διάφορα είδη και ποικιλίες τέτοιων φυτών.
Ο Συνεταιρισμός ΑΣΚΑΦΕΦΑ παρέθεσε γεύμα στην ομάδα των Γάλλων στα «Πλατάνια» Δογρής, όπου οι φιλοξενούμενοι είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν τα τοπικά ποιοτικά προϊόντα που προσέφεραν παραγωγοί – μέλη της Βιοκαλλιεργητικής Περιβαλλοντικής Εταιρείας Τριχωνίδας (Βιοτριχωνίς).
Οι Γάλλοι καλλιεργητές (προερχόμενοι από τη Δυτική και Νότια Γαλλία) έμειναν ενθουσιασμένοι από την ποικιλία και την γεύση των επιτραπέζιων ελιών της περιοχής μας, την εξαιρετική γεύση του ελαιολάδου και της τοπικής φέτας, τα εξαιρετικής ποιότητας και αρώματος τοπικά γλυκά κουταλιού, την απολαυστική γεύση και ποικιλία αρωμάτων του γνήσιου μελιού και των παραγώγων του, τη μοναδική γεύση του τοπικού κρασιού Μαλαγουζιά, ενημερώθηκαν για τη βιολογική και οικολογική αξία της Λίμνης Τριχωνίδας συγκινήθηκαν από το φυσικό κάλλος της και πάνω απ’ όλα έμειναν ενθουσιασμένοι από τη φιλοξενία των ανθρώπων της Τριχωνίδας. Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι πρωτοβουλίες συλλογικής δράσης των παραγωγών που έχουν μάλιστα και επιχειρηματική διάσταση όπως ο Συνεταιρισμός καλλιεργητών αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών της Αιτωλοακαρνανίας (ΑΣΚΑΦΕΦΑ), δείχνουν το δρόμο για την ανασυγκρότηση του πρωτογενή και δευτερογενή τομέα και την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας.
- Αγροτουρισμός και ανάπτυξη
Αυτό που προσπαθεί να καταφέρει ο αγροτουρισμός, είναι να δώσει έμφαση στη μικρή μονάδα οικογενειακής ή συνεταιριστικής μορφής, με την ανάπτυξη των λεγόμενων συναφών δραστηριοτήτων, που δεν περιορίζονται μόνο στην ενοικίαση κάποιων καταλυμάτων, ενώ μέσα από αυτές τις δραστηριότητες πραγματοποιείται η αναβίωση παραδοσιακών πολιτιστικών εθίμων. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αναφερθεί ότι η όποια παρέμβαση στο χώρο γίνεται με απόλυτο σεβασμό στο φυσικό, αρχιτεκτονικό και πολιτιστικό παραδοσιακό περίγυρο του τόπου.
Στον αγροτουρισμό, η ανάπτυξη επιχειρηματικών παραγωγικών πρωτοβουλιών ανήκει κατά το μεγαλύτερο ποσοστό στον τοπικό πληθυσμό. Ο απλός κάτοικος του χωριού, μπορεί να έχει επιχειρηματικές ικανότητες σε λανθάνουσα κατάσταση και απλά να μην του είχε δοθεί η ευκαιρία μέχρι τώρα να τις αξιοποιήσει. Με τον αγροτουρισμό μπορεί να επιτευχθεί η αφύπνιση αυτής της εν δυνάμει επιχειρηματικότητας.
Η εφαρμογή του αγροτουρισμού είναι ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ανάπτυξης ενός τόπου με πολλαπλές παρεμβάσεις που συγκλίνουν αλλά και οδηγούν στην ευημερία του τοπικού πληθυσμού (Παπακωνσταντινίδης Λ. 1992).
Ο αγροτουρισμός είναι μια μορφή δευτερεύουσας απασχόλησης που μπορεί να προσφέρει πολλές ευκαιρίες σε πολλούς αγρότες. Ο αγροτουρισμός ορίζεται ως ένας συνδυασμός των φυσικών πόρων και προϊόντων των αγροτικών δραστηριοτήτων με μια τουριστική δραστηριότητα. Οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να βιώσουν ένα ευρύ φάσμα από αγροτικά προϊόντα και υπηρεσίες που εκτείνονται από παροχή φιλοξενίας ύπνου και πρωινού (παραδοσιακής μορφής παρασκευασμένο από τοπικά προϊόντα), μέχρι συμμετοχή των επισκεπτών σε εκδηλώσεις, εκδρομές, ή και εναλλακτικές δραστηριότητες που έχουν σχέση με τη φύση, το περιβάλλον, την αγροτική ζωή κ.λ.π.
Τα δυνητικά οφέλη του αγροτουρισμού για την τοπική αγροτική οικονομία είναι ποικίλα. Κατ’ αρχήν ο αγροτουρισμός μπορεί να δημιουργήσει ευκαιρίες διαφοροποίησης των μέχρι τώρα δραστηριοτήτων για τους ντόπιους αγρότες, προκειμένου αυτοί να αυξήσουν τα εισοδήματά τους και να ενδυναμώσουν τη βιωσιμότητα των αγροτικών δραστηριοτήτων τους. Επίσης, ο αγροτουρισμός μπορεί να είναι ένα άριστο εργαλείο εκπαίδευσης του κοινού για την σημασία της γεωργίας και της συμβολής της στην οικονομία της χώρας και στην ποιότητα ζωής και μπορεί να παρέχει κίνητρα διατήρησης της γεωργικής γης. Τέλος, ο αγροτουρισμός μπορεί να ενισχύσει την ελκυστικότητα και τη ζήτηση τοπικών προϊόντων, να ενισχύσει την τοπική αγορά και να δημιουργήσει ευκαιρίες προστιθέμενης αξίας στα τουριστικά προϊόντα της ευρύτερης περιοχής.
- Δικτύωση στον αγροτουρισμό
Η δικτύωση αποτελεί ένα από τα βασικότερα στοιχεία που ευνοούν την ανάπτυξη του αγροτουρισμού και συμβάλλουν θετικά στην αειφορία των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε αυτόν. Οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον αγροτικό χώρο είναι μικρές. Το γεγονός αυτό ευνοεί την δημιουργία δικτύων μικρών επιχειρήσεων, τα οποία μπορούν να συνεισφέρουν στη συνολική ανάπτυξη των προορισμών. Αυτό συμβαίνει τόσο σε περιφερειακό όσο και σε τοπικό επίπεδο.
- Ο ανθρώπινος παράγοντας στην ανάπτυξη του αγροτουρισμού
Η έμφαση στον ανθρώπινο παράγοντα που αποδίδει ο αγροτουρισμός, η έμφαση στην ανάπτυξη επιχειρηματικών και μη πρωτοβουλιών, η βελτίωση των όρων ζωής, συνεπακόλουθη μιας βελτίωσης των υποδομών και της παραγωγικής διαδικασίας, η ενεργοποίηση συλλογικών τοπικών φορέων προς την κατεύθυνση της διαδικασίας της ανάπτυξης του μικρού τόπου και ακόμα η ολοκληρωμένη παρέμβαση στο μικρό τόπο (είτε μόνο, είτε σε συνδυασμό με άλλους μικρούς τόπους, που όμως συνιστούν όλοι μαζί μια λειτουργική ενότητα) συνθέτουν την ουσία της ενεργοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού, μέσα από μια σειρά αλυσιδωτών θετικών διεργασιών που συντελούνται σε τοπικό επίπεδο.
Ο ανθρώπινος παράγοντας έχει τον πρώτο λόγο. Στόχος, είναι η κινητοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού που «υπολανθάνει» και για το λόγο αυτό επιχειρηματικές πρωτοβουλίες και ικανότητες που τυχόν επισημαίνονται στον τόπο θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να εκδηλωθούν.
Ο Aγροτουρισμός είναι μια μορφή περιφερειακής ανάπτυξης, η οποία μπορεί να συμβάλει στην τοπική κοινωνία, προσφέροντας οικονομική άνθηση και ευμάρεια. Τα οφέλη που πηγάζουν απ αυτόν λειτουργούν σε πολλαπλά επίπεδα (οικονομικό, κοινωνικό, πολιτιστικό, αγροτικής παραγωγής κ.λ.π), μέσω μιας μορφής τουρισμού που σέβεται το υπάρχον περιβάλλον και τους φυσικούς – ανθρώπινους πόρους. Επιτρέπει τη συνέχιση της παραγωγής παραδοσιακών αγροτικών προϊόντων που πιθανώς να είχαν εκλείψει, διατηρεί ή αναβιώνει τέχνες που διαφορετικά θα είχαν «πεθάνει», συντηρεί τις μνήμες με την αναβίωση εθίμων και παραδοσιακών εκδηλώσεων, γίνεται κανάλι επικοινωνίας των απομονωμένων περιοχών και δίνει προοπτικές δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας, ιδιαίτερα στους νέους και τις γυναίκες της περιφέρειας. Αντιπροσωπεύει επίσης την ευκαιρία να τεθεί σε μια νέα βάση η σχέση αστικού κέντρου – αγροτικής περιοχής, και δη των μειονεκτικών περιοχών.
Ουσιαστικά ο αγρότης με τον αγροτουρισμό έχει μια επιχειρηματική διέξοδο, όπου θα «πουλήσει» τον δικό του τρόπο ζωής, καθώς και όλα αυτά που διαθέτει και που ίσως θεωρούσε άνευ σημασίας, στον αστό που ασφυκτιά στη μεγαλούπολη κι επιθυμεί να επανέλθει έστω και για λίγες μέρες σε μια ζωή αγνή ανέπαφη, αυθεντική.
Ο τουρίστας μετατρέπεται σε επισκέπτη, φίλο, θαυμαστή του τόπου, ένα «φιλοξενούμενο», έναν ταξιδιώτη που αναζητά τα μυστικά, την αυθεντικότητα και την ομορφιά του, εστιάζοντας στην ήσυχη ζωή, τη φυσική κληρονομιά και όλα όσα μοναδικά και ξεχωριστά έχει να προσφέρει ο κάθε προορισμός.
Στην ουσία ο αγρότης προσφέρει όλα εκείνα τα οποία έχει έως σήμερα πιθανών παραγκωνίσει, τις αγροτικές ασχολίες, την περισυλλογή του καρπού, των βοτάνων, τη φροντίδα των ζώων, τα ήθη και τα έθιμα του, τις γιορτές και τα πανηγύρια του, τις τέχνες και τα παραδοσιακά του επαγγέλματα, όλα όσα ο κάτοικος της πόλης λαχταράει να γνωρίσει σε μια προσπάθεια «επιστροφής στις ρίζες» σ΄ έναν τρόπο ζωής ξεχασμένο ή αγνοημένο. Ο καίριος σκοπός του Aγροτουρισμού είναι αυτή ακριβώς η μύηση στο περιβάλλον του χωριού, της επαρχίας, της αγροτικής ζωής, της ενσωμάτωσης στον κοινωνικό ιστό, και τις τοπικές συνθήκες.
O Αγροτουρισμός ως βασική μορφή επιχείρησης έχει την προσφορά φιλοξενίας, από τον αγρότη ή τον κάτοικο αγροτικής περιοχής, ο οποίος για τον λόγο αυτό, εξοπλίζει και προσαρμόζει κατάλληλα το δικό του κατάλυμα ή δημιουργεί ένα καινούργιο μέσα σε αγροτικό χώρο, σύμφωνα πάντα με τα αρχιτεκτονικά πρότυπα και την παράδοση της περιοχής του. Σε συνδυασμό με το σπιτικό παραδοσιακό φαγητό, τη χρήση των ντόπιων αγροτικών προϊόντων κι ένα σύνολο υπηρεσιών και δραστηριοτήτων δεδομένου, ότι ο τουρίστας επιδιώκει να μη μένει παθητικός.
Αποτελεί για τον κάθε κάτοικο της υπαίθρου που ασχολείται με αυτόν, ένα συμπλήρωμα στο εισόδημα του και σπανιότερα την κύρια απασχόληση του. Με αυτόν τον τρόπο δεν απαιτείται από τον αγρότη να μεταβληθεί σε ξενοδόχο ή τουριστικό πράκτορα, ούτε και να εγκαταλείψει τις βασικές του ασχολίες. Αντίθετα, η διατήρηση των αγροτικών και λοιπών παραδοσιακών ασχολιών απαιτείται προκειμένου να διατηρήσουμε την ισόρροπη οικονομική ανάπτυξη μιας περιοχής και να μην επικεντρώνουμε σ’ έναν και μόνο κλάδο της οικονομίας, όπως συνέβη στο παρελθόν, σε τόπους που εγκατέλειψαν κάθε άλλη δραστηριότητα για να ασχοληθούν αποκλειστικά με τον τουρισμό.
Όλο και περισσότεροι άνθρωποι στη χώρα μας ανακαλύπτουν την ανάγκη επιστροφής σε έναν πιο φυσικό τρόπο ζωής, την ομορφιά της επαφής με την φύση, τη συγκίνηση της επιστροφής σε παλιά ήθη, έθιμα, ασχολίες, σε έναν κόσμο ατόφιο, αυθεντικό και όχι ολότελα χαμένο. Η πίεση της ζωής στις πόλεις αναγκάζει όλο και περισσότερους να βρουν μια διέξοδο. Ο Αγροτουρισμός μπορεί να γίνει αυτή η διαφυγή, είτε πρόκειται για μέρος των ετήσιων διακοπών, είτε για Σαββατοκύριακα και μικρές αποδράσεις.
Ο Αγροτουρισμός μπορεί να δώσει ώθηση στις αγροτικές περιοχές, που έχουν υποστεί τις επιπτώσεις της μειονεκτικής ανάπτυξης, της ερήμωσης, της γήρανσης του πληθυσμού, της απαξίωσης της αγροτικής οικονομίας Σε συνδυασμό με την ανάγκη να επαναδιοργανωθούν, να αναστρέψουν τη φθορά, να ευαισθητοποιήσουν και να δραστηριοποιήσουν τους νέους ο Αγροτουρισμός θα αποτελέσει το μεγάλο κίνητρο για μια άλλη διάσταση στο «Επιχειρείν». Με τον Αγροτουρισμό μπορούμε να δώσουμε διέξοδο στην ανεργία, να πετύχουμε την παραμονή των κατοίκων στις περιοχές τους, τη διατήρηση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, την ανακαίνιση σπιτιών και αρχοντικών που αφέθηκαν στον χρόνο, την προσφορά ενός παράλληλου ήπιου τουριστικού προϊόντος. Ο Αγροτουρισμός δεν είναι απλά μια μορφή τουρισμού. Είναι μεράκι, προσωπική ενασχόληση, πάθος, ιδεολογία. Είναι μια διαφορετική προσέγγιση στον τρόπο ζωής, μια νέα πραγματικότητα, ένα όραμα.